Θετικά αποτελέσµατα από το πείραµα της Πορτογαλίας
Στην
Πορτογαλία, η κόλαση των ναρκωτικών αποτελεί πια κακό εφιάλτη. Η εποχή
που ένας στους δέκα πολίτες ήταν εθισµένος και οι γειτονιές της
Λισαβώνας θύµιζαν σούπερ µάρκετ παράνοµων ουσιών έχουν παρέλθει
ανεπιστρεπτί. Οπως κάθε άνθρωπος που δεν έχει τίποτα να χάσει, οι
Πορτογάλοι πήραν το 2000 ένα µεγάλο ρίσκο: αποποινικοποίησαν τη χρήση
ναρκωτικών...
Σήµερα, σε αυτή τη χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου οι εργαζόµενοι στον χώρο της υγείας προµηθεύουν τους τοξικοµανείς µε βελόνες, γάζες, µικρά σκεύη για την προετοιµασία των ενέσιµων ουσιών, απολυµαντικά και προφυλακτικά. Τα ναρκωτικά εξακολουθούν να είναι παράνοµα στην Πορτογαλία. Αυτό που άλλαξε είναι ο νόµος· τώρα πια οι χρήστες δεν φυλακίζονται ούτε δικάζονται από ποινικά δικαστήρια. Οποιος συλληφθεί έστω και µε πολύ µικρή ποσότητα ναρκωτικών ουσιών οδηγείται αυτοµάτως στη λεγόµενη Επιτροπή Συµβουλευτικής, όπου εργάζονται έµπειροι νοµικοί, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί. Εάν οι χρήστες αρνηθούν να εµφανιστούν ενώπιον της Επιτροπής, τους επιβάλλονται πρόστιµα, υποχρεωτική θεραπεία ή άλλες κυρώσεις.
Και άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιµετωπίζουν τον εθισµό στις ναρκωτικές ουσίες ως πρόβληµα υγείας.
Η Πορτογαλία όµως ξεχωρίζει, γιατί αυτή την προσέγγιση τη θέσπισε µε νόµο. Και ιδού το αποτέλεσµα της εφαρµογής του: περισσότεροι δοκίµασαν ή έκαναν χρήση, πολύ λιγότεροι όµως εθίστηκαν. «Η καταστροφή που προµήνυαν τότε οι Κασσάνδρες δεν συνέβη ποτέ», επισηµαίνει ο καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Κεντ Αλεξ Στίβενς, ο οποίοςέχει µελετήσει σε βάθος το πρόγραµµα της Πορτογαλίας. «Η απάντηση στο πρόβληµα ήταν απλή: προωθήστε τη θεραπεία», εξηγεί.
Ο αδελφός του πρωθυπουργού
Για τον Ζοζέ Σόκρατες, τον πορτογάλο πρωθυπουργό και έναν εκ των αρχιτεκτόνων του νέου νόµου, πηγή έµπνευσης υπήρξε η εµπειρία του αδελφού του και η προσπάθεια του ίδιου να τον βοηθήσει στον δύσκολο αγώνα της απεξάρτησης. «Ηταν πολύ δύσκολο να εφαρµοστεί η αποποινικοποίηση τότε, κυρίως επειδή τα ναρκωτικά συνδέονται µε πολλές προκαταλήψεις. Πρέπει λοιπόν να τις ξεφορτωθείς και να υιοθετήσεις µια πιο έξυπνη προσέγγιση», εξηγεί. Σε αρκετές περιπτώσεις οι τοξικοµανείς οδηγήθηκαν κατευθείαν από τους δρόµους στα θεραπευτήρια. Αυτό ακριβώς συνέβη και στον 33χρονο Τιάγκο, πουδίνει τη µάχη του κατά της ηρωίνης σ’ ένα κέντρο απεξάρτησης στη Λισαβώνα.
Ο Τιάγκο δοκίµασε για πρώτη φορά ηρωίνη σε ηλικία 20 ετών. Εκτοτε περιφερόταν στους δρόµους, τέσσερις µε πέντε φορές την ηµέρα έκανε ενδοφλέβια χρήση και µαζί µε την επίσης τοξικοµανή σύντροφό του κοιµόνταν σ’ ένα αυτοκίνητο. Κάποια στιγµή έγινε πατέρας – ενόςπαιδιού που δεν είδε και δεν κράτησε ποτέ στην αγκαλιά του. Σήµερα, στο κέντρο αποτοξίνωσης, παίζει πινγκπονγκ, σερφάρει στο Ιντερνετ, βοηθάει στο καθάρισµα και σεάλλες δουλειές. Επειτα από σχεδόν έξι µήνες στο πρόγραµµα µεθαδόνης έχει επανέλθει στο φυσιολογικό του βάρος – ζύγιζε µόλις 50 κιλά. Γεµάτος αισιοδοξία ονειρεύεταιτη στιγµή που θα ξυπνά και θακοιµάται στο σπίτι του, το οποίο στη φάση της επανένταξης προσφέρει η Καθολική Εκκλησία. «Ρωτάω µόνο τονΘεό ποια θα είναι η πρώτη και η τελευταία φορά: η πρώτη φορά που θα µείνω σε σπίτι και η τελευταία που θα κάνω αποτοξίνωση», εξοµολογείται. Το παράδειγµα της Πορτογαλίας µελετούν πολλές χώρες. Τον τελευταίο καιρό έντονο ενδιαφέρον έχουν εκφράσει οι ΗΠΑ, η Νορβηγία, η ∆ανία, η Αυστραλία και το Περού. Σε παγκόσµιο επίπεδο, 93 χώρες προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις αντί της φυλάκισης, σύµφωνα µε τη διεθνή οργάνωση IHRA (International Harm Reduction Association). Στην Καµπότζη, για παράδειγµα, παρέχονται σύριγγες, ενώ στην Πολωνία οι χρήστες εντάσσονται σε πρόγραµµα µεθαδόνης.
Σήµερα, σε αυτή τη χώρα της Ιβηρικής Χερσονήσου οι εργαζόµενοι στον χώρο της υγείας προµηθεύουν τους τοξικοµανείς µε βελόνες, γάζες, µικρά σκεύη για την προετοιµασία των ενέσιµων ουσιών, απολυµαντικά και προφυλακτικά. Τα ναρκωτικά εξακολουθούν να είναι παράνοµα στην Πορτογαλία. Αυτό που άλλαξε είναι ο νόµος· τώρα πια οι χρήστες δεν φυλακίζονται ούτε δικάζονται από ποινικά δικαστήρια. Οποιος συλληφθεί έστω και µε πολύ µικρή ποσότητα ναρκωτικών ουσιών οδηγείται αυτοµάτως στη λεγόµενη Επιτροπή Συµβουλευτικής, όπου εργάζονται έµπειροι νοµικοί, ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί. Εάν οι χρήστες αρνηθούν να εµφανιστούν ενώπιον της Επιτροπής, τους επιβάλλονται πρόστιµα, υποχρεωτική θεραπεία ή άλλες κυρώσεις.
Και άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιµετωπίζουν τον εθισµό στις ναρκωτικές ουσίες ως πρόβληµα υγείας.
Η Πορτογαλία όµως ξεχωρίζει, γιατί αυτή την προσέγγιση τη θέσπισε µε νόµο. Και ιδού το αποτέλεσµα της εφαρµογής του: περισσότεροι δοκίµασαν ή έκαναν χρήση, πολύ λιγότεροι όµως εθίστηκαν. «Η καταστροφή που προµήνυαν τότε οι Κασσάνδρες δεν συνέβη ποτέ», επισηµαίνει ο καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Κεντ Αλεξ Στίβενς, ο οποίοςέχει µελετήσει σε βάθος το πρόγραµµα της Πορτογαλίας. «Η απάντηση στο πρόβληµα ήταν απλή: προωθήστε τη θεραπεία», εξηγεί.
Ο αδελφός του πρωθυπουργού
Για τον Ζοζέ Σόκρατες, τον πορτογάλο πρωθυπουργό και έναν εκ των αρχιτεκτόνων του νέου νόµου, πηγή έµπνευσης υπήρξε η εµπειρία του αδελφού του και η προσπάθεια του ίδιου να τον βοηθήσει στον δύσκολο αγώνα της απεξάρτησης. «Ηταν πολύ δύσκολο να εφαρµοστεί η αποποινικοποίηση τότε, κυρίως επειδή τα ναρκωτικά συνδέονται µε πολλές προκαταλήψεις. Πρέπει λοιπόν να τις ξεφορτωθείς και να υιοθετήσεις µια πιο έξυπνη προσέγγιση», εξηγεί. Σε αρκετές περιπτώσεις οι τοξικοµανείς οδηγήθηκαν κατευθείαν από τους δρόµους στα θεραπευτήρια. Αυτό ακριβώς συνέβη και στον 33χρονο Τιάγκο, πουδίνει τη µάχη του κατά της ηρωίνης σ’ ένα κέντρο απεξάρτησης στη Λισαβώνα.
Ο Τιάγκο δοκίµασε για πρώτη φορά ηρωίνη σε ηλικία 20 ετών. Εκτοτε περιφερόταν στους δρόµους, τέσσερις µε πέντε φορές την ηµέρα έκανε ενδοφλέβια χρήση και µαζί µε την επίσης τοξικοµανή σύντροφό του κοιµόνταν σ’ ένα αυτοκίνητο. Κάποια στιγµή έγινε πατέρας – ενόςπαιδιού που δεν είδε και δεν κράτησε ποτέ στην αγκαλιά του. Σήµερα, στο κέντρο αποτοξίνωσης, παίζει πινγκπονγκ, σερφάρει στο Ιντερνετ, βοηθάει στο καθάρισµα και σεάλλες δουλειές. Επειτα από σχεδόν έξι µήνες στο πρόγραµµα µεθαδόνης έχει επανέλθει στο φυσιολογικό του βάρος – ζύγιζε µόλις 50 κιλά. Γεµάτος αισιοδοξία ονειρεύεταιτη στιγµή που θα ξυπνά και θακοιµάται στο σπίτι του, το οποίο στη φάση της επανένταξης προσφέρει η Καθολική Εκκλησία. «Ρωτάω µόνο τονΘεό ποια θα είναι η πρώτη και η τελευταία φορά: η πρώτη φορά που θα µείνω σε σπίτι και η τελευταία που θα κάνω αποτοξίνωση», εξοµολογείται. Το παράδειγµα της Πορτογαλίας µελετούν πολλές χώρες. Τον τελευταίο καιρό έντονο ενδιαφέρον έχουν εκφράσει οι ΗΠΑ, η Νορβηγία, η ∆ανία, η Αυστραλία και το Περού. Σε παγκόσµιο επίπεδο, 93 χώρες προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις αντί της φυλάκισης, σύµφωνα µε τη διεθνή οργάνωση IHRA (International Harm Reduction Association). Στην Καµπότζη, για παράδειγµα, παρέχονται σύριγγες, ενώ στην Πολωνία οι χρήστες εντάσσονται σε πρόγραµµα µεθαδόνης.
ΈΥΚΑΙΡΙΑ ΖΩΗΣ
Η αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών οδηγεί τους εθισµένους νέους στα θεραπευτήρια
Θεαµατικά αποτελέσµατα!
ΣΤΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ Καζάλ Βεντόζο, στη Λισαβώνα, πριν από δέκα χρόνια, χιλιάδες χρήστες σχηµάτιζαν ουρές κάθε µέρα για να αγοράσουν ηρωίνη. Τα σκοτεινά στενά ήταν αποκλειστικά στέκια των τοξικοµανών, όπου συχνά παραπατούσαν σε χρησιµοποιηµένες σύριγγες και πτώµατα. Στο διάστηµα από το 2000 έως το 2008 το σκηνικό άλλαξε εντελώς στην Πορτογαλία. Σηµειώθηκε µικρή αύξηση της χρήσης στους ενηλίκους, αλλά µείωση στους εφήβους, τους τοξικοµανείς και τους φυλακισµένους. Μείωση καταγράφηκε επίσης στις δικαστικές υποθέσεις ναρκωτικών κατά 66%, καθώς και στους ασθενείς µε AIDS που έκαναν χρήση – το 2002, το 49% των ασθενών µε AIDS ήταν τοξικοµανείς, ποσοστό που έπεσε στο 28% το 2008. Το ίδιο διάστηµα, το ποσοστό των τακτικών χρηστών παρέµεινε σταθερό: 3% για εκείνους που καπνίζουν µαριχουάνα και λιγότερο από 0,3% για τους χρήστες ηρωίνης και κοκαΐνης. Οι αριθµοί αποδεικνύουν ότι σε καµία περίπτωση η αποποινικοποίηση δεν προκάλεσε αύξηση της χρήσης. Τέλος, 20% περισσότεροι άνθρωποι ζήτησαν βοήθεια και δέχθηκαν να ακολουθήσουν θεραπεία για να καταπολεµήσουν τον εθισµό τους. Το συνολικό κόστος του προγράµµατος δεν έχει ακόµη υπολογιστεί. Ωστόσο, δεν αναµένεται αύξηση των εξόδων, δεδοµένου ότι επί της ουσίας οι δαπάνες έχουν µετακυλιστεί από το δικαστικό στο σύστηµα υγείας.
Κάντε το γνωστό, προωθήστε το με ένα like!